Zakłady Kruppa

• Zakłady Kruppa a właściwie Friedrich Krupp AG to niemiecki koncern stalowy założony w 1811 roku przez  Friedricha Kruppa. Siedziba przedsiębiorstwa znajdowała się w Essen, w Niemczech. Przedsiębiorstwo zajmowało się wydobyciem rudy żelaza, produkcją i obróbką stali, systemów transportowych, elektroniki, maszyn przemysłowych oraz uzbrojenia i amunicji.

  

  Friedrich Krupp

• Od 1811 przedsiębiorstwo funkcjonowało jako odlewnia stali. W związku ze zmianami w przemyśle zapoczątkowanymi przez rewolucję przemysłową, a w szczególności w latach 1814-1825 kiedy wynaleziono parowóz i nowy środek transportu, kolej – powstał ogromny popyt na wyroby stosowane w przemyśle kolejowym.
  Alfred Krupp, syn założyciela, zainwestował w nowe technologie przemysłowego odlewu stali i przed 1840 uczynił firmę znaczącym producentem lokomotyw i materiałów dla kolei (np. szyn i zwrotnic). Krupp inwestował także w najnowsze technologie wytopu stali. Jednocześnie kontynuowano proces przejmowania kopalń w Niemczech i we Francji, w celu zapewnienia stałych dostaw rud metali. Począwszy od 1840 Krupp zaczął produkować działa stalowe i dostarczać je armii rosyjskiej, tureckiej i pruskiej. Do 1880, wskutek niskiego popytu na wyroby niewojskowe i dzięki sybsydiom rządowym, firma wyspecjalizowała się w produkcji uzbrojenia. W 1892 Friedrich Alfred Krupp dokonał wrogiego przejęcia i zdobył 51% akcji Grusonwerk, dotąd skutecznie rywalizującego w produkcji wież pancernych do okrętów i fortyfikacji, powstały w wyniku tego Grusonwerk Krupp stał się największym w Niemczech producentem elementów pancernych fortyfikacji i okrętów oraz dział. Wieże produkowane w Grusonwerk miały umieszczane tabliczki „Gruson-Krupp” i były uważane za najlepsze w Europie.

  

  Alfred Krupp

• W 1903 zakłady Kruppa zostały przekształcone w spółkę akcyjną (Aktiengesselschaft – AG), a tuż przed I wojną światową w koncern. W 1910 Krupp AG należał do czołówki międzynarodowych monopoli zbrojeniowych – produkował różne typy uzbrojenia dla ponad 50 państw z całego świata. W tym czasie do koncernu należało 17 wielkich pieców hutniczych, 53 pieców martenowskich, 17 walcarek oraz kilkaset kopalń węgla i rudy żelaza. W czasie I wojny światowej łączny zysk netto Krupp AG wyniósł 432 mln marek a majątek koncernu zwiększył się w tym czasie czterokrotnie.
• Po dojściu nazistów do władzy w 1933, Krupp AG do roku 1939 przekazał NSDAP ponad 12 mln marek – dzięki temu wsparciu właściciele koncernu zaczęli zajmować kluczowe stanowiska w instytucjach niemieckiej gospodarki, istotnej dla przemysłu stalowego W 1939 koncern kontrolował 170 przedsiębiorstw w Niemczech oraz 60 za granicą. W czasie II wojny światowej koncern Kruppa był jednym z największych producentów uzbrojenia dla armii niemieckiej (działa, samochody ciężarowe, czołgi oraz ciągniki artyleryjskie).
• W latach 1939-1945 koncern zatrudniał ponad 250 000 ludzi i wykorzystywał na dużą skalę pracę jeńców wojennych oraz robotników przymusowych. Wyjątkowo trudne warunki pracy spowodowały śmierć ponad 19 000 osób. Krupp AG uczestniczył w zawłaszczaniu przedsiębiorstw w krajach okupowanych. W 1944 całkowity majątek koncernu oszacowano na ponad 2 mld marek niemieckich. Do Krupp AG należało wtedy 110 wielkich przedsiębiorstw niemieckich, 41 za granicą – koncern kontrolował dodatkowo poprzez udziały 127 mniejszych firm oraz 25 za granicą. W 1945 oszacowano majątek koncernu na 1,3 mld marek – po odjęciu strat powstałych w wyniku alianckich bombardowań i demontażu części przedsiębiorstw należących do koncernu. Po wojnie, w czasie procesów norymberskich  członkowie zarządu Krupp AG  zostali osądzeni i skazani na kary więzienia za zbrodnie przeciwko ludzkości. Alfried Krupp, ostatni przed 1945 dyrektor Krupp AG, został skazany na 12 lat więzienia i przepadek mienia.
  
• W 1951 Alfred Krupp został zwolniony i w 1953 wrócił na poprzednie stanowisko, ponownie obejmując kierownictwo przedsiębiorstwem. W 1967 zmarł a przedsiębiorstwo w 1968 zostało przekształcona we Friedrich Krupp GmbH (Gesellschaft mit beschränkter Haftung – pol. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), a od 1992 funkcjonowało jako Friedrich Krupp AG Hoesch-Krupp (po połączeniu z firmą Hoesch AG). W 1999 doszło do połączenia Friedrich Krupp AG Hoesch-Krupp z największym konkurentem z branży stalowej, koncernem Thyssen AG. Powstał w ten sposób konglomerat ThyssenKrupp AG – jeden z największych światowych producentów stali i piąte co do wielkości przedsiębiorstwo na rynku niemieckim. ThyssenKrupp AG jest notowany na Frankfurckiej Giełdzie Papierów Wartościowych.

Źródła:

https://pl.wikipedia.org